Επηρεάζει η ατμοφαιρκή ρύπανση το τριχωτό κεφαλής;

Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελείται, ουσιαστικά, από ένα μείγμα αιωρούμενων σωματιδίων (κυρίως PM2.5 και 10, δηλαδή μεγέθους κάτω των 2.5 ή 10μm) και αέριων ενώσεων (NO, O3, SO2, CO, CO2, πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες κάθε είδους, κλπ.). Οι επιπτώσεις της ρύπανσης στο δέρμα δεν έχουν διερευνηθεί ακόμα ενδελεχώς, ενώ στο τριχωτό δεν έχουν εξεταστεί καθόλου –κάτι που προσφέρει νέο έδαφος προς μελέτη. Εν συντομία, ένα φυσιολογικό τριχωτό (μη φαλακρό) έρχεται πιθανώς αντιμέτωπο με τις επιπτώσεις της ρύπανσης και, λογικά, των αέριων ενώσεων, καθώς η επαφή με αιωρούμενα σωματίδια είναι μάλλον μικρή δεδομένης της προστασίας που παρέχουν τα μαλλιά συγκρατώντας τα μικροσκοπικά αυτά στοιχεία. Οι υψηλής διάχυσης αέριες ενώσεις τείνουν να φτάνουν στο τριχωτό και να διαταράσσουν τις πρωτεΐνες και τα λιπίδια στην επιδερμίδα του τριχωτού. Πολλές από αυτές τις αέριες ενώσεις παρουσιάζουν ισχυρές οξειδωτικές ιδιότητες, όπως το όζον (O3) που είναι σαφής δείκτης της αστικής ή βιομηχανικής ρύπανσης. Επειδή τα περισσότερα λιπίδια του τριχωτού είναι ακόρεστα (Σκουαλένιο κυρίως, λιπαρά οξέα, κλπ.), δηλαδή είναι επιρρεπή στην οξείδωση ή την υπεροξείδωση, λειτουργούν ως μοντέλα και αποτελούν αξιόπιστους δείκτες της ρύπανσης, όπως δημοσιεύθηκε προσφάτως από τη L’Oréal Advanced Research. Δεδομένου ότι οι οξειδωμένες μορφές λιπιδίων έχουν αρνητικό αντίκτυπο στους ζωντανούς ιστούς, οι επιπτώσεις της ρύπανσης στο τριχωτό μπορούν να εκτιμηθούν μέσω ανάλυσης της ποσότητας των οξειδωμένων λιπιδίων. Η αρκετά μεγάλη ποσότητα σκουαλενίου και ακόρεστων λιπαρών οξέων που απαντάται καθημερινά στο τριχωτό καθιστά εύλογη την υπόθεση το δέρμα να γίνεται στόχος της οξειδωτικής ρύπανσης –όπως διαπιστώθηκε στο πρόσωπο κατοίκων του Μεξικού ή της Σανγκάης. Αντίστοιχη κατάσταση αναμένεται να παρατηρηθεί και στο φυσιολογικό τριχωτό, με βάση το προφλεγμονώδες δυναμικό των υπεροξειδωμένων λιπιδίων και τις πιθανές πηγές αντιδράσεων κνησμού, επιπλέον της χοληστερόλης, των πρωτεϊνών ή των ελεύθερων αμινοξέων στην επιδερμίδα του τριχωτού που μπορεί επίσης να υφίστανται οξείδωση.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Δεν συντρέχει λόγος να αποκλειστεί η επίδραση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε ένα φυσιολογικό τριχωτό, κυρίως μέσω των αέριων οξειδωτικών στοιχείων όπως το όζον. Τα λιπίδια και οι πρωτεΐνες του τριχωτού είναι, κατά πάσα πιθανότητα, οι καλύτεροι δείκτες αυτής της επίδρασης –σημείο, όμως, στο οποίο το λούσιμο δίνει μια επιπλέον διάσταση…